Πρόσφυγες και Μετανάστες

(Φωτογραφία: Γιάννης Μπεχράκης - από το Reuters)

Και ναι! Μετά από τόσο καιρό, και με τα δάχτυλα να με γαργαλάνε να απαντήσω σε μηνύματα μίσους και πολιτικής ανισσοροπίας θυμήθηκα ότι έχω ένα μικρούλι βήμα εδώ να βγάλω το άχτι μου, μετά από πόσο καιρό που δεν έχω γράψει τίποτα. 

Βρισκόμαστε πλέον εντός του 2020! Ποιός να το φανταζόταν ότι θα φτάναμε εδώ. Και σκατά, ούτε ιπτάμενα αυτοκίνητα, ούτε εξωγήινοι, τίποτα. Πόλεμοι ακόμα, πρόσφυγες και μετανάστες, οι καλοί δυτικοί με τους κακούς ανατολικούς, πετρέλαια, φυσικά αέρια και εναλλακτικές μορφές ενέργειας. 

Αλλά η αφορμή για να γράψω πάλι ήταν το βιντεάκι από ένα ελληνικό νησί που ο ντόπιος φωνάζει στην έγκυο που προσπαθεί να κατέβει από την βάρκα "Στ' αρχίδια μας που είσαι έγκυος, εμείς σε γαμήσαμε;". Αυτό δεν μπορώ να το χονέψω. Φυσικά από κάτω από την ανάρτηση, χαμός. Διχασμός. Το αγαπημένο σπορ που από ελληνικό πάει να γίνει παγκόσμιο!

Η άποψή μου είναι η ακόλουθη, και φυσικά βασίζεται στις ιδέες μου και μόνο. Μακάρι να ήξερα όλα τα πολιτικά και οικονομικά παιχνίδια που αφορούν το ζήτημα. Πάει κάπως έτσι:

Από τότε που ως άνθρωποι άρχίσαμε να γινόμαστε πολλοί, άρχισαν και οι καυγάδες. Η αιτία των πολέμων έχει αναλυθεί πολύ, δεν το πάω εκεί, αλλά τελικά για να υπάρξει μια ισορροπία, φτάσαμε στο σημερινό πολύ παλιό σύστημα των συνόρων. Συμφωνήσαμε να ζούμε σε έναν χώρο "ελεύθερα" με βάση κανόνες γραπτούς και άγραφους, ζωγραφίσαμε σύνορα και συμφωνήσαμε να μην τα περνάμε χωρίς άδεια, και εφευρέσαμε τα διαβατήρια και τις βίζες για να έχουμε τον έλεγχο αυτών των μετακινήσεων. Αυτό το δεχόμαστε από τη γέννησή μας, αφού μέσα σε αυτό το σύστημα γεννιόμαστε. Όσοι δεν το δέχονται, δεν μπορούν να μετακινηθούν μεταξύ των συνόρων, οπότε είτε παίρνουν τα βουνά ή πάνε φυλακή (ή δεν μετακινούνται). 

Πού και πού όμως, και λέγοντας πού και πού εννοώ πάντα και διαρκώς, κάπου υπάρχει πόλεμος, δηλαδή αμφισβήτιση των συνόρων αυτών από μια χώρα που θέλει κατιτίς από την γειτονική της. Αυτό είναι μια κατάσταση που είναι αποδεκτή κυρίως από τις δυνατές οικονομικά χώρες της δύσης, προκειμένου να γίνεται το εμπόριο όπλων (πηγή εσόδων), αλλά και να διατηρείται η υπεροχή των συγκεκριμένων χωρών (αφού οι άλλοι θα σφάζονται). Αυτή είναι μια απλοποιημένη εξήγηση του τι πιστεύω εγώ. Και αυτό το έχουμε αποδεχτεί πάνω κάτω, είτε συνειδητά, αγοράζοντας το επόμενο iphone, ή ασυνείδητα, φωνάζοντας για τους καπιταλιστές τρώγοντας μπέργκερ. Ούτε αυτό με απασχολεί τώρα, αν και είναι ωραίο θέμα συζήτησης. 

Ένα αποτέλεσμα των πολέμων, ειδικά των πολύ βίαιων, είναι η μετακίνηση πληθυσμών, που μην μπορώντας να επιβιώσουν στον τόπο τους προσπαθούν να πάνε σε κάποιο άλλο μέρος που να μην έχει πόλεμος και να μπορούν να συντηρήσουν την οικογένειά τους. Και έτσι γίνονται πρόσφυγες. Οι πρόσφυγες δεν έχουν πάντα χαρτιά, διαβατήρια κλπ μαζί τους, και συμφωνα με την νομοθεσία των περισσότερων δυτικών χωρών έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο. 

Παράλληλα, υπάρχει και άλλο ένα ειδός ταξιδιωτών, αυτών που δεν μετακινούνται για λόγους πολέμου, αλλά για οικονομικούς, πολιτικούς ή άλλους λόγους (όπως εγώ), οι οποίοι έχουν ταξιδιωτικά έγγραφα και πάνε από μια χώρα σε μια άλλη με τη θέλησή τους. Οι μετανάστες. 

Το μεγάλο ζήτημα λοιπόν προκύπτει όταν οι πρόσφυγες (και όπως στην περίπτωση που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2020, μετανάστες χωρίς ταξιδιωτικά έγγραφα) προσπαθούν να μετακινηθούν κατά μεγάλους αριθμούς σε μια χώρα, έστω και ως περαστικοί, προκειμένου να φτάσουν κάπου αλλού. Τι γίνεται ας πούμε τώρα που 10.000 άνθρωποι προσπαθούν ταυτόχρονα να περάσουν τα σύνορα από την Τουρκία προς την Ελλάδα; 

Αρχικά το πρόβλημα αυτό το αντιμετώπισε πρώτα η Τουρκία, στα δικά της σύνορα, όπου μαζεύτηκαν όχι χιλιάδες, αλλά εκκατομύρια πρόσφυγες. Η Τουρκία βέβαια, είναι ανακατεμένη στον πόλεμο, οπότε εκεί είναι πιο μπερδεμένα τα πράμαγα, αλλά κοιτώντας από μακριά, το ίδιο θέμα αντιμετώπισε. 

Η απλή λογική, για μεμονωμένες περιπτώσεις, σύμφωνα με τη δική μου αντίληψη, είναι ότι τα σύνορα είναι κλειστά σύμφωνα με το νόμο. Αν κάποιος θέλει άσυλο πρέπει να πάει στα σύνορα και να το ζητήσει. Εκεί, θα του δοθεί ένα καθεστώς προσωρινό, και όταν το αίτημά του θα διεκπεραιωθεί, θα μάθει αν μπορεί να προχωρήσει ή θα πρέπει να επιστρέψει. Απλό. Όταν περνάει τα σύνορα κυνηγημένος, από στεριά ή θάλασσα, είναι παράνομος και θα πρέπει να συλληφθεί, ακολουθώντας μετά την αντίστοιχη διαδικασία όπως και πριν για την παροχή ασύλου κλπ. 

Όταν όμως οι αριθμοί γίνονται τόσο μεγάλοι, δεν υπάρχει πρόβλεψη και δίκαιο. Εκεί είμαστε τώρα, και δεν έχω την απάντηση. Τι γίνεται δηλαδή όταν (ας αφήσουμε τα χερσαία σύννορα που υπάρχουν φράχτες και συρματοπλέγματα κλπ) κάποιος σε μια βάρκα μπαίνει στα χωρικά ύδατα και προχωράει στο εσωτερικό; Του βυθίζεις τη βάρκα; του δένεις τη βάρκα και τον στέλνεις πίσω μεσοπέλαγα, τον αφήνεις στη βάρκα χωρίς να τον αφήνεις να πιάσει στεριά μέχρι να βαρεθεί και να φύγει, ή τον συλλαμβάνεις και τον βάζεις σε "στρατόπεδα" μέχρι να εξετάσεις την περίπτωσή του; Και αν γίνει το τελευταίο, πιο ανθρώπινο από τα προηγούμενα, τι θα κάνεις όταν η μια βάρκα γίνει χιλιάδες και οι άνθρωποι εκκατομύρια; πώς μια φτωχή χώρα θα διαχειριστεί τέτοιο αριθμό προσφύγων που είναι σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού της;

Όλοι έχουν δίκιο σε αυτή την περίπτωση. Πρώτα οι πρόσφυγες, μετά οι ντόπιοι, οι Τούρκοι και οι Έλληνες πολίτες, αλλά και οι Ευρωπαίοι που και αυτοί φοβούνται να δεχτούν τα εκκατομύρια από το πουθενά, ειδικά όταν έχουν ζήσει το πέρασμα τρομοκρατών μέσα από τις ροές προσφύγων. Επομένως, αγαπημένοι μας πολιτικοί, βάλτε κάτω το κεφάλι, και βρείτε τι θα κάνετε, όλοι μαζί, όσοι έχουν εμπλακεί στον πόλεμο στη Συρία, αλλά και όσοι βρίσκονται στη μέση τις διαδρομής των προσφύγων, και κυρίως η αγαπημένη Ευρώπη να βρει τον τρόπο να αντιμετωπίσει με τον πιο ανθρωπιστικό τρόπο την κατάσταση και να αποδείξει την αξία της.

Απλά μαθήματα φωτογραφίας, 4

Ρύθμιση ISO

Από την αρχή που το έμαθα... α έλεγα ASA, επειδή είναι πιο εύκολο... άλλο να λες άιζο 100 και άλλο 100 άσα. Ουσιαστικά είναι το ίδιο πράγμα... η προδιαγραφή το ονομάζει διαφορετικά σε κάθε περίπτωση. Τι είναι; Είναι η ευαισθησία της φωτοευαίσθητης επιφάνειας. Και επειδή φτιάχτηκε για φιλμ, ουσιαστικά εκφράζει το μέγεθος του κόκκου του χημικού που υπάρχει πάνω στο φιλμ. Εδώ έχει μια μικρή δυσκολία το όλο θέμα, αλλά αν κάποιος καταλάβει αυτό, το έχει μετά!

Ουσιαστικά, ένας κόκκος χημικού, όσο μεγάλος ή μικρός και να είναι χρειάζεται το ίδιο φως για να ερεθιστεί. Οπότε, εαν βάλουμε μικρούς κόκκους (λίγα ASA ή μικρό ISO) σε μια επιφάνεια, θα έχουμε μια αναγκαία ποσότητα φωτός για να ερεθιστούν και να εμφανιστεί η φωτογραφία. Αν όμως με τις ρυθμίσεις που θέλουμε (διάφραγμα και ταχύτητα) δεν μπορούμε να το πετύχουμε, τότε επιλέγουμε ένα φιλμ με μεγαλύτερους κόκκους (άρα πολλά ASA ή μεγάλο ISO), οπότε στην ίδια επιφάνεια λιγότεροι, άρα απαιτείται λιγότερο φως. Όσο μεγαλώνει όμως ο κόκκος, μικραίνει η λεπτομέρεια, και αυξάνεται ο λεγόμενος θόρυβος, οπότε για καθαρές φωτογραφίες πάμε στα μικρότερα νούμερα (100 συνήθως).

Η φωτογραφία από εδώ

Για τις ψηφιακές μηχανές, που ο αισθητήρας είναι ένας και δεν αλλάζει, γίνεται μια ψηφιακή επεξεργασία ώστε να απαιτείται λιγότερο φως στις μεγάλες ρυθμίσεις, αλλά το αποτέλεσμα είναι μέτριο. Γενικά, ο ψηφιακός θόρυβος είναι χειρότερος από τον (ρομαντικό συνήθως) αναλογικό του φιλμ. Παρόλα αυτά, όσο προχωράει η τεχνολογία, βελτιώνεται εκθετικά!

Απλά μαθήματα φωτογραφίας, 3

Ταχύτητα

Η ταχύτητα είναι η πιο απλή και κατανοητή ρύθμιση. Μετράται σε δευτερόλεπτα και καταλαβαίνουμε τι συμβαίνει πολύ εύκολα ακόμα και με το αυτί. Ουσιαστικά ρυθμίζουμε για πόση ώρα το φως θα ακουμπάει πάνω στην φωτοευαίσθητη επιφάνεια.

Επειδή τις περισσότερες φορές χρησιμοποιούμε ταχύτητες πολύ γρηγορότερες του δευτερολέπτου, δηλάδή κλάσματα, όπως 1/2, 1/4, 1/8, 1/125 κλπ, στο τέλος καταργήσαμε το κλάσμα και κρατάμε μόνο τον παρονομαστή: Ταχύτητα 64 σημαίνει 1/64 του δευτερολέπτου.

Η χρήση της ρύθμισης της ταχύτητας είναι διπλή. Αν έχουμε ήδη αποφασίσει το διάφραγμα, με την ταχύτητα φροντίζουμε ώστε τελικά η ποσότητα του φωτός που θα αγγίξει την φωτοευαίσθητη επιφάνεια να είναι το σωστό. (αυτό το μαθαίνουμε εμπειρικά ή με τη βοήθεια της μηχανής). Ωστόσο, υπάρχουν περιπτώσεις που η ταχύτητα είναι πιο σημαντική. Παράδειγμα, φωτογραφίες που έχουν κίνηση, αν θέλουμε να πιάσουμε ένα καθαρό περίγραμμα του αντικειμένου που κινείται, θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μεγάλη ταχύτητα (π.χ. 250 ή 500 ή και παραπάνω, ανάλογα την ταχύτητα του αντικειμένου).

(εικόνα από εδώ)

Αντίθετα αν θέλουμε να φωτογραφήσουμε κάτι σκοτεινό (π.χ. τον ουρανό τη νύχτα) θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε μικρές ταχύτητες, που στα αλήθεια θα μετρώνται πλέον σε δευτερόλεπτα, όπως 1", 10" ή και 20" ή και πολλά λεπτά, ανάλογα με το είδος. Όμως τόσο αργές ταχύτητες απαιτούν οπωσδήποτε τρίποδο, αλλιώς είναι αδύνατες. 

Φωτό δική μου :)  (20 δευτερόλεπτα έκθεση)

Αν έχουμε ανοίξει το διάφραγμα όσο πάει, θέλουμε να τραβήξουμε ένα προρτραίτο το απόγευμα αλλά σύμφωνα με τις ενδείξεις πρέπει να χαμηλώσουμε την ταχύτητα πολύ με κίνδυνο να βγει κουνημένη (ταχύτητες κάτω από 60, 30 ή 15 για τους πολύ σταθερούς είναι πιθανό να είναι κουνημένες), πρέπει να βρούμε νέο τρόπο να ρυθμίσουμε το φως...

Απλά μαθήματα φωτογραφίας, 2

Το διάφραγμα

 

Η κλασσική εικόνα-σύμβολο της φωτογραφίας. Ίσως επειδή έχει αυτό τον υπέροχο μηχανισμό από ελάσματα που κάνει την τρύπα στο εσωτερικό να μεγαλώνει και να μικραίνει, ίσως επειδή μοιάζει όσο με τίποτα άλλο με την ίριδα του ματιού (που είναι ουσιαστικά η είσοδος του φωτός στο μάτι μας). 

Το διάφραγμα ρυθμίζει το πόσο φως θα περάσει στην επιφάνεια καταγραφής. Μικρό διάφραγμα (σημαίνει μεγάλο άνοιγμα  - πάνε αντιστρόφως ανάλογα) σημαίνει πολύ φως διαθέσιμο, αλλά και από πολλές γωνίες. Αντίθετα, μεγάλο διάφραγμα (μικρό άνοιγμα), σημαίνει λίγο φως αλλά παράλληλες ακτίνες.

Αυτό έχει αποτέλεσμα, να επηρεάζεται το βάθος του πεδίου εστίασης. Με μεγάλο διάφραγμα έχουμε αντικείμενα εστιασμένα σε μικρό βάθος. Αντίθετα με μικρό διάφραγμα, έχουμε αντικείμενα εστιασμένα σε μεγάλο βάθος. Βάθος πεδίου σημαίνει το μήκος εντός του οποίου τα αντικείμενα είναι εστιασμένα. 

Η χρήση του διαφράγματος είναι η εξής: Αν μας ενδιαφέρει να έχουμε θολό ένα τμήμα της φωτογραφίας (π.χ. πορτραίτο)  φροντίζουμε να έχουμε μικρό διάφραγμα (μεγάλο άνοιγμα). Αν φωτογραφίζουμε κάτι που θέλουμε να έχει όμως παντού λεπτομέρεια (π.χ. ένα κατάστημα εσωτερικά), φροντίζουμε να έχουμε μεγάλο διάφραγμα (μικρό άνοιγμα). Μικρό άνοιγμα όμως σημαίνει θα αφήσει και πολύ λίγο φως, οπότε πρέπει να βρούμε άλλο τρόπο να ρυθμίσουμε το φως για να μην έχουμε σκοτεινή φωτογραφία...

Οι εικόνες που έβαλα είναι από άλλες σελίδες φωτογραφίας που μπορείτε να βρείτε εδώ, εδώ και  εδώ.

Απλά μαθήματα φωτογραφίας, 1

Για να γίνει μια φωτογραφία, χρειάζονται δύο βασικά πράγματα: Φως, και μια φωτοευαίσθητη επιφάνεια. Προκειμένου η εικόνα του πραγματικού κόσμου όμως που βλέπουμε να περιοριστεί στον μικρό χώρο μιας μηχανής, χρησιμοποιείται ένας φακός, ο οποίος συγκεντρώνει τις ακτίνες στην περιοχή της φωτοευαίσθητης επιφάνειας.

 Η λειτουργία είναι σχεδόν πανομοιότυπη με του ματιού: Το αντικείμενο το οποίο κοιτάμε, στέλνει την ακτινοβολία, η οποία συγκεντρώνεται από τον φακό του ματιού μας στην φωτοευαίσθητη επιφάνεια (χιτώνας) και από εκεί μετατρέπεται σε σήματα που με το οπτικό νεύρο πάνε στον εγκέφαλο. 

(οι εικόνα είναι από εδώ)

Οι τρόποι για να ρυθμίσουμε το πώς θα καταγραφεί η εικόνα είναι οι εξής:

1. Να αφήσουμε περισσότερο ή λιγότερο φως με το να μεγαλώσουμε ή μικρύνουμε την τρύπα από όπου περνάει (Ίρις, διάφραγμα).

2. Να αφήσουμε περισσότερο ή λιγότερο φως με το να ανοίξουμε την τρύπα για περισσότερη ή λιγότερη ώρα ανοιχτή.

3. Να ρυθμίσουμε την ευαισθησία της επιφάνειας στην οποία "διαβάζουμε" την εικόνα.

Μια ακόμα ρύθμιση την οποία δεν μπορούμε να κάνουμε στο μάτι μας είναι να αλλάξουμε τον φακό, έτσι ώστε να αλλάξουμε το κομμάτι της εικόνας που βλέπουμε (τηλεφακός ή ζουμ). 

(οι εικόνα είναι από εδώ)

Ουσιαστικά αν κάποιος καταλάβει πώς ακριβώς λειτουργούν αυτές οι 4 ρυθμίσεις,  (διάφραγμα, ταχύτητα, ISO, φακός) και τι επίδραση έχουν στην εικόνα που θα λάβει, έχει καταλάβει το μεγαλύτερο μέρος της μαγείας της φωτογραφίας.